De Jongensdip

De Jongensdip is de titel van een radiodocumentaire die op zondag 10 maart 2013 op Radio 1 in het programma Hollanddoc is uitgezonden. Het gaat over de lotgevallen van een groepje begaafde jongens die op het gymnasium begonnen, maar op hun 17de op de havo of het vmbo zijn beland. Na een veelbelovend begin in de brugklas raakten ze snel hun motivatie kwijt en presteerden steeds verder onder hun niveau. Het interessante van deze documentaire is dat de jongens glashelder analyseren hoe hun ‘jongensdip’ (hun eigen naam voor dit verschijnsel) is ontstaan. Daarbij zijn ze niet kinderachtig over hun eigen gedrag.

Onderpresteren is een serieus probleem in het onderwijs. Ik heb het al eens de grootste uitdaging voor scholen genoemd. Na beluisteren van deze documentaire van Casper Verbrugge ben ik er nog meer van overtuigd dat onderpresteren in een vroeg stadium moet worden aangepakt – en wel op de basisschool. (Zie ook het boek Onderpresteren op de Basisschool van Saskia Bruijn.) Op de middelbare school is dit gedrag vaak al zover ingesleten dat er nog maar heel moeilijk iets aan kan worden gedaan. Wat dit soort kinderen (maar eigenlijk alle kinderen) nodig hebben is uitdagend en creatief onderwijs vanaf het begin van de basisschool. Onderwijs dat aansluit bij de natuurlijke nieuwsgierigheid en leergierigheid van kinderen.

Natuurlijk komt onderpresteren ook bij meisjes voor. Maar mijn ervaring is dat het zich daar vaak wat anders uit en ook minder zichtbaar is dan bij jongens. Wanneer je onderpresterende jongeren begeleidt is het dan ook handig om je aanpak af te stemmen op ieders individuele behoeften. Ik hoop dat ik met Casper nog eens een documentaire kan maken over onderpresterende meisjes

De website van Holland Doc Radio:

Jongens in de leeftijd van 13 tot 17 jaar maken vaak een moeilijke periode door op de middelbare school. Hun prestaties gaan achteruit en ze verliezen de moed. Radio- en filmmaker Casper Verbrugge gaat met zijn zoon en drie van diens vrienden op zoek naar de oorzaken van deze jongensdip.

Een toegewijde leraar, Dick van der Wateren, en de ‘jongens’ pedagoog Dolf Hautvast komen tot opmerkelijke uitspraken. Dolf Hautvast houdt zich speciaal bezig met de ontwikkeling van jongens en was betrokken bij de oprichting van het expertisecentrum JongensTalent. Dick van der Wateren is geoloog, werkzaam in de wetenschapscommunicatie, maar vooral gepassioneerd docent.

Beter dan Caspers zoon en zijn vrienden kan ik het niet vertellen. Luister dus naar De Jongensdip.