Filosofische praktijk De Verwondering

Na voltooiing van de opleiding tot filosofisch practicus ben ik mijn praktijk De Verwondering in Amsterdam begonnen. Op de eerste pagina van de website (hieronder gekopieerd) leg ik uit wat het doel is van de gesprekken die ik met mijn bezoekers voer. Ben je nieuwsgierig? Maak dan een vrijblijvende afspraak dmv het contactformulier op de site van De Verwondering.

Je loopt al lange tijd rond met een probleem dat je maar niet uit je hoofd kunt zetten. Het kan iets zijn op je werk, in je relatie, je vriendenkring, een ethische kwestie of de vraag hoe je verder zult gaan met je leven. Je wilt daar niet mee naar een therapeut, je familie of een vriend. Dan kan een serie gesprekken met een filosofisch practicus je verder helpen en nieuwe inzichten bieden.

In mijn filosofische praktijk De Verwondering voer ik gesprekken met jongeren en volwassenen, gesprekken met het doel de bezoekers wijsheid te brengen. Om duidelijk te maken wat ik onder wijsheid versta kan ik het beste eerst aangeven wat ik er niet mee bedoel. Wijsheid is niet: veel kennis bezitten of veel filosofische boeken gelezen hebben. Wijsheid is ook niet: op alle vragen een antwoord of voor alle problemen een oplossing hebben. Integendeel.

Het beeld dat ik graag gebruik is dat wij leven op een eiland van kennis. Het eiland vertegenwoordigt alles wat wij tot nu toe weten. Ons eiland ligt midden in een eindeloze oceaan van het onbekende waar allerlei moois verborgen ligt. Wij kunnen onze kennis – en daarmee ons eiland – vergroten door goed onderzoek te doen, door de juiste vragen te stellen. Daarmee wordt de kustlijn van het eiland – de grens tussen weten en niet-weten – langer, maar de oceaan niet kleiner. Je weet immers niet wat achter de horizon ligt. Onze wandeling langs de kust is onze zoektocht naar wijsheid, waarbij we af en toe uitstapjes maken in de oceaan.

(Vrij naar het boek The Island of Knowledge: The Limits of Science and the Search for Meaning.)

wat is wijsheid?

In mijn praktijk gaat het om goede vragen stellen. Dat is onze wandeling langs de grillige baaien en kapen van het eiland, de kustlijn van Verwondering. Onze verwondering leidt tot vragen en die vragen zijn het begin van weer nieuwe vragen. Als filosofisch practicus ga ik uit van het nogal radicale uitgangspunt, ontleend aan Socrates, dat wijsheid begint wanneer we het niet (meer) weten – wanneer we nauwkeurig weten wat we niet weten.

In gesprekken van drie kwartier onderzoeken we welke vragen het verhaal van de bezoeker over zijn of haar probleem oproept. Mijn rol daarbij is vragen stellen over de vooronderstellingen en tegenstrijdigheden in het verhaal. Aan het eind van een gesprek gaat de bezoeker naar huis met een mooie vraag om daarmee een of twee weken aan het werk te gaan. In volgende gesprekken leert de bezoeker steeds zorgvuldiger denken over wat hij niet weet en komt daarmee steeds dichterbij wijsheid.

vragen, geen antwoorden

Dit is op het eerste gezicht paradoxaal. Iemand komt bij een filosofisch practicus met een probleem waar hij of zij een oplossing voor zoekt en wordt vervolgens afgescheept met een vraag. Voor adviezen, oplossingen of antwoorden is de bezoeker echter bij mij aan het verkeerde adres. Die kan ik niet geven. Ik heb de wijsheid niet in pacht. Ik ben ook geen therapeut of goeroe.

Wat ik wel kan bieden is een methode om heel precies te onderzoeken wat nu eigenlijk het probleem is. Ik doe dat door voortdurend door te vragen over de aannames en vooronderstellingen in het verhaal van de bezoeker. Daarbij ben ik vaak lastig. Ik ben op zoek naar de momenten waar het verhaal niet klopt, waar de bezoeker stopt, waar hij zwijgt. Ik stel vragen over zaken die vanzelfsprekend lijken, maar dat bij nader inzien helemaal niet zijn. Dat levert nieuwe inzichten op en weer nieuwe vragen.

Daarbij kan in de loop van een reeks gesprekken best af en toe een probleem worden opgelost of een antwoord gevonden op een vraag. Maar dat is niet het belangrijkste doel van de gesprekken. Immers, die oplossing of dat antwoord roept weer nieuwe vragen op. En die vragen zijn duurzamer dan de antwoorden.

Het uiteindelijke, onderliggende doel van de gesprekken is de bezoeker helpen zorgvuldig na te denken en te leven met vragen: een filosofische denkhouding aan te nemen. Wijsheid te vinden.

Voor informatie of een afspraak: contact

N.B. De HR-afdeling van het bedrijf of de instelling waar je werkt kan de gesprekken vergoeden. Voor vragen kunnen ze met met mij contact opnemen.