Strenger straffen? Je kunt me niet kwaaier krijgen

‘Geweld tegen leerkrachten veel zwaarder bestraffen’ kopt de Volkskrant (25/11/11). ‘Politiek en samenleving moeten veel nadrukkelijker achter scholen gaan staan’, zegt Wim Kuiper, voorzitter van de Besturenraad.

Je kunt mij niet kwaaier krijgen. Echt een oplossing die politici als muziek in de oren zal klinken. Vraagje aan onze politici: Wat zouden jullie denken van onderwijs verbeteren? Kleinere klassen, beter opgeleide docenten, begeleiding van leerlingen met gedragsproblemen? Wordt allemaal wegbezuinigd. Strenger straffen. Kost lekker niks. Het antwoord op al uw problemen.
Natuurlijk is het onacceptabel dat een docent, die een gewelddadige leerling de klas uitzet als verdachte in een politiecel verdwijnt. Dat is de omgedraaide wereld. Maar net als iedere burger heeft ook een leraar het recht aangifte te doen van bedreiging of geweld. Geweld is gewoon strafbaar.

Van buiten het onderwijs heeft iedereen, niet gehinderd door ook maar enige deskundigheid of ervaring ter zake, een mening over hoe wij schooljuffen en -meesters het moeten aanpakken. Gewoon respect afdwingen. Strenger straffen. Ouders leveren hun kinderen bij ons af met de mededeling “Pak hem maar flink aan, hoor.” Zelf hebben ze allang geen gezag meer. De school moet het maar oplossen. Ordeproblemen in de klas? Gewoon strenger straffen. En dan aankomen met de makkelijke kreet dat politiek en samenleving nadrukkelijker achter scholen moeten staan. Terwijl ondertussen de ene na de andere regering het onderwijs opzadelt met bezuinigingen en een onderwijs-“vernieuwing” alweer wordt vervangen door een volgende voor hij goed en wel is ingevoerd.

Het echte antwoord op geweld in de klas, maar ook andere gedragsproblemen, is het gezag van degene die voor die klas staat. Dat is niet gezag dat gebaseerd is op streng straffen, maar het natuurlijk gezag van iemand die deskundig is in zijn vak. Die een goede pedagoog is, weet wat ieder individueel kind nodig heeft en die een klas warmte, rust en veiligheid kan bieden. Dat gezag moet ook gesteund worden door voldoende en goede leermiddelen. Hoe kan ik als docent gezag hebben als ik niet eens de spullen heb om prakticum te geven?
Daarnaast hebben leerlingen met gedragsproblemen deskundige begeleiding nodig. Daarvoor zijn enkele jaren geleden de rugzakjes bedacht en de Zorgadviesteams en Trajectgroepen die op scholen kinderen met ADHD, autisme en andere stoornissen steunen in het volgen van de lessen. Die begeleiding gaat nu wegvallen omdat de politiek iets nieuws bedacht heeft: “Passend Onderwijs”. Als politici ergens goed in zijn is het verslechteringen een aantrekkelijke naam geven. Passend onderwijs, wie kan daar nu tegen zijn? De overheid wil minder kinderen in het speciale onderwijs. Scholen in het normale onderwijs moeten meer kinderen opnemen met een handicap of gedragsproblemen. Alleen gaat dat, zoals zo vaak, gepaard met bezuinigingen.
Zorgadviesteams en speciale begeleiders dreigen te verdwijnen wanneer scholen die niet meer uit hun budget kunnen betalen. In de praktijk zou dat betekenen dat leerlingen die nu op het vwo of havo met goede resultaten eindexamen doen vanaf volgend jaar dreigen te verdwijnen naar het vmbo of speciaal onderwijs.

Ik herinner me een autistische leerling die nu natuurkunde studeert en negens en tienen voor zijn tentamens haalt, maar die al die jaren intensief begeleid werd om rust en structuur in zijn schoolleven te brengen. Dat was geen luxe. De gedachte dat mijn oud-leerling zonder die begeleiding zich nooit als top-natuurkundige zou kunnen ontwikkelen, is voor mij onverdraaglijk. Ik zou het als een persoonlijk falen beschouwen.
Zo hebben we alleen op mijn school al tientallen kinderen, die zonder extra steun onder hun niveau blijven of zelfs hun school niet afmaken en zouden kunnen opgroeien tot ongelukkige volwassenen, van wie het talent nooit tot bloei gekomen is.
Wat het onderwijs nodig heeft is een overheid die de mensen voor de klas serieus neemt. Die geld over heeft voor deskundigheidsbevordering, voor betere leermiddelen en kleinere klassen. Die erkent dat lesgeven ook opvoeden is en dat gezag niet komt van strenge straffen.

Aan alle bestuurders en politici zeg ik: kom eens een dagje meekijken in de klas. Of beter, ga zelf eens een week voor de klas staan. Niet meteen iets heel moeilijks. Geen overvolle klassen met allerlei soorten gedragsproblemen. Geen ouders die hun kinderen niet kunnen helpen omdat ze zelf amper kunnen lezen. Geen school waar nauwelijks geld is voor fatsoenlijke leermiddelen. Gewoon in een nette school met keurig opgevoede kinderen, hoogstens 25 in een ruim lokaal. Kijk maar hoe je je daar redt met je strenger straffen.